Trong kỷ nguyên số, máy bay không người lái (UAV – Unmanned Aerial Vehicle), hay còn gọi là drone, đang trở thành biểu tượng của sự phát triển công nghệ trong nhiều lĩnh vực đời sống. Nhận thấy tiềm năng ứng dụng rộng lớn của công nghệ này, Viện Nghiên cứu và Ứng dụng chuyển đổi số (IDT Institute) đã thành lập Trung tâm Nghiên cứu Drone nhằm nghiên cứu, phát triển và triển khai các giải pháp drone phục vụ cho quá trình chuyển đổi số trong nhiều ngành nghề tại Việt Nam.
![]() |
Các công nghệ trọng điểm tại Trung tâm
Hệ thống điều khiển tự động và trí tuệ nhân tạo
Trung tâm tập trung vào việc tích hợp các thuật toán AI, học máy và thị giác máy tính vào drone nhằm:
- Nhận diện chướng ngại vật và né tránh một cách thông minh.
- Lập kế hoạch đường bay tối ưu.
- Thích ứng với điều kiện môi trường thay đổi theo thời gian thực.
Nguồn năng lượng tiên tiến
Bên cạnh công nghệ pin lithium-polymer hiệu suất cao, Trung tâm cũng nghiên cứu các giải pháp năng lượng thay thế như:
- Pin hydrogen.
- Tấm pin năng lượng mặt trời tích hợp.
Những công nghệ này giúp nâng cao thời gian bay và khả năng mang tải trọng của drone.
Cảm biến và hệ thống ghi nhận dữ liệu
Hệ thống drone được trang bị các cảm biến hiện đại gồm:
- Camera độ phân giải cao chống rung.
- Cảm biến LiDAR để tạo bản đồ 3D.
- Cảm biến nhiệt hồng ngoại, đa phổ và siêu phổ.
- Radar và cảm biến siêu âm phục vụ điều hướng và khảo sát.
Hệ sinh thái ứng dụng
Nông nghiệp thông minh
Trong lĩnh vực nông nghiệp, drone mang lại giá trị thông qua:
- Giám sát sinh trưởng cây trồng và phát hiện sớm bệnh hại.
- Phun thuốc và phân bón chính xác.
- Lập bản đồ đất và phân tích sức khỏe cây trồng bằng camera đa phổ.
- Tối ưu hóa quy trình tưới tiêu và sử dụng đất.
Quản lý thiên tai và cứu hộ
Drone đóng vai trò hỗ trợ hiệu quả trong các tình huống khẩn cấp:
- Đánh giá nhanh thiệt hại sau thiên tai.
- Tìm kiếm và cứu hộ nạn nhân tại vùng khó tiếp cận.
- Vận chuyển vật tư y tế đến các khu vực bị cô lập.
- Thiết lập hệ thống liên lạc tạm thời.
Xây dựng và cơ sở hạ tầng
Drone được ứng dụng trong hoạt động xây dựng và quản lý hạ tầng:
- Khảo sát địa hình và lập bản đồ công trường.
- Giám sát tiến độ thi công.
- Kiểm tra kết cấu của các công trình như cầu, đường cao tốc, nhà cao tầng.
- Hỗ trợ tạo mô hình 3D phục vụ quy hoạch đô thị.
Giao hàng và logistics
Các giải pháp drone trong lĩnh vực logistics bao gồm:
- Giao hàng tới các khu vực xa xôi, khó tiếp cận.
- Vận chuyển hàng hóa khẩn cấp như máu, thuốc.
- Kiểm kê và quản lý kho bãi tự động.
- Hỗ trợ theo dõi lưu thông và tối ưu hóa tuyến đường.
Định hướng nghiên cứu và phát triển
AI tự chủ và hệ thống drone theo đội hình
Trung tâm đang triển khai các dự án phát triển drone thế hệ mới có khả năng:
- Tự ra quyết định dựa trên trí tuệ nhân tạo nâng cao.
- Hoạt động phối hợp theo nhóm (swarm intelligence).
- Tự thích nghi với môi trường phức tạp và điều kiện thay đổi.
- Học hỏi từ kinh nghiệm vận hành để cải thiện hiệu suất.
Kết nối 5G và tích hợp IoT
Hạ tầng kết nối hiện đại sẽ mở rộng khả năng vận hành drone nhờ:
- Điều khiển từ xa với độ trễ cực thấp.
- Truyền tải dữ liệu thời gian thực khối lượng lớn.
- Tích hợp với hệ thống thiết bị thông minh trong mạng lưới IoT.
- Hợp tác với các phương tiện tự động khác trong cùng hệ sinh thái.
Cam kết và vai trò của Trung tâm
Trung tâm Nghiên cứu Drone thuộc Viện IDT hướng tới việc:
- Đào tạo đội ngũ kỹ thuật viên và chuyên gia có kỹ năng chuyên sâu.
- Góp phần xây dựng quy chuẩn kỹ thuật và chính sách quản lý liên quan đến drone tại Việt Nam.
- Mở rộng hợp tác với các cơ sở nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Với định hướng nghiên cứu ứng dụng thiết thực, Trung tâm Nghiên cứu Drone đóng vai trò hỗ trợ phát triển công nghệ và nâng cao hiệu quả chuyển đổi số trong nhiều lĩnh vực, từ đó tạo ra giá trị bền vững cho cộng đồng và nền kinh tế.