Thông tin giới thiệu chung Viện Nghiên cứu và Ứng dụng Chuyển đổi số

Viện Nghiên cứu và Ứng dụng Chuyển đổi Số (IDT) là đơn vị hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu, tư vấn và triển khai các giải pháp công nghệ phục vụ quá trình chuyển đổi số quốc gia. Với sứ mệnh trở thành cầu nối giữa nghiên cứu khoa học và ứng dụng thực tiễn, Viện cung cấp các dịch vụ và giải pháp công nghệ chất lượng cao như đánh giá bảo mật hệ thống, kiểm thử sản phẩm IoT, và nghiên cứu phát triển các ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ thông tin hiện đại phục vụ công cuộc chuyển đổi số của doanh nghiệp và các tổ chức quản lý nhà nước. Dưới đây là các trung tâm trực thuộc Viện Nghiên cứu và Ứng dụng Chuyển đổi Số:

Để thực hiện hiệu quả các hoạt động nghiên cứu, thử nghiệm và triển khai các giải pháp phục vụ chuyển đổi số quốc gia và doanh nghiệp, Viện IDT phát triển hệ sinh thái chuyên môn với ba trung tâm trực thuộc, tập trung vào các lĩnh vực mũi nhọn gồm: an ninh mạng và AI, kiểm thử công nghệ thông tin, và chuyển đổi số chuỗi cung ứng hàng hóa.

Mỗi trung tâm được xây dựng như một đơn vị chuyên môn sâu, sở hữu đội ngũ chuyên gia và cơ sở hạ tầng kỹ thuật đáp ứng yêu cầu triển khai các dự án công nghệ thực tiễn ở quy mô doanh nghiệp và tổ chức.

1. Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Giải pháp Công nghệ Thông tin (Vcyber Lab)

VCyber Lab là đơn vị nghiên cứu trực thuộc Viện Nghiên Cứu và Ứng dụng Chuyển đổi Số, ra đời với sứ mệnh đi đầu trong phát triển công nghệ bảo mật tiên tiến, thích ứng với những thách thức an ninh mạng trong kỷ nguyên chuyển đổi số bị tác động mạnh mẽ bởi trí tuệ nhân tạo (AI) và máy tính lượng tử. Với định hướng trở thành trung tâm nghiên cứu hàng đầu về an ninh mạng, trí tuệ nhân tạo và chuyển đổi số, phòng nghiên cứu tập trung vào các lĩnh vực trọng tâm:

a. Nghiên cứu và Phát triển Giải pháp Bảo Mật Thông Tin (R&D Center for Cybersecurity Solutions)

Chức năng chính: là nơi nghiên cứu và phát triển các giải pháp công nghệ thông tin tiên tiến, giúp các doanh nghiệp và tổ chức tối ưu hóa hoạt động và chuyển đổi số hiệu quả. Trung tâm nghiên cứu và triển khai các nghiên cứu về AI, Big Data, IoT, Blockchain và các công nghệ đột phá khác, nhằm tạo ra các giải pháp hoàn chỉnh phục vụ cho sự phát triển của ngành công nghệ tại Việt Nam và quốc tế.

Nhiệm vụ trọng tâm:

- Nghiên cứu giải pháp bảo mật: Các thành viên của Vcyber Lab thực hiện nghiên cứu và thử nghiệm các giải pháp bảo mật (pen testing, vulnerability scanning) cho các sản phẩm IoT, hệ thống và phần mềm để đảm bảo tính năng bảo mật.

-  Ứng dụng AI trong bảo mật: Thực hiện nghiên cứu giải pháp để ứng dụng trí tuệ nhân vào các hệ thống giám sát an ninh, giúp phát hiện và ngăn chặn các mối đe dọa mạng một cách tự động và hiệu quả.

Mật mã hậu lượng tử (Post-Quantum Cryptography - PQC): Nghiên cứu thiết kế thuật toán mật mã chống tấn công lượng tử, đảm bảo an toàn cho hạ tầng số trước nguy cơ tấn công từ máy tính lượng tử. Các hướng nghiên cứu tiêu biểu: Hệ thống mật mã lai phù hợp kỷ nguyên chuyển đổi sang kỷ nguyên lượng tự, mã lượng tử cho IoT/điện toán đám mây, blockchain, giao thức truyền thông an toàn, và dữ liệu.

- Phân tích và đánh giá lỗ hổng bảo mật: Vcyberlab hỗ trợ Trung tâm trong việc xác định các lỗ hổng bảo mật trong phần mềm và hệ thống IoT, giúp tạo ra các giải pháp bảo mật hiệu quả.

- Nghiên cứu Blockchain trong an toàn dữ liệu: Phát triển các mô hình blockchain bảo mật, hỗ trợ quản lý dữ liệu minh bạch và phi tập trung. Ứng dụng blockchain trong bảo vệ quyền riêng tư, xác thực định danh, truy xuất nguồn gốc và chống giả mạo. Kết hợp Blockchain và AI để tạo ra các hệ thống giám sát an ninh tự chủ và đáng tin cậy.

b. Phát triển Giải pháp Ứng dụng AI (Artificial Intelligence Solutions)

Một trong những trọng tâm của Vcyber Lab là nghiên cứu và phát triển ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong các giải pháp công nghệ. Mục tiêu phát triển các giải pháp công nghệ đột phá cho doanh nghiệp, giúp họ thích nghi với các thách thức trong kỷ nguyên chuyển đổi số.

Các hoạt động này bao gồm:

Nghiên cứu và phát triển AI: phát triển các thuật toán Machine Learning (ML) và Deep Learning (DL) để tối ưu hóa các quy trình công nghiệp, quản lý dữ liệu và phân tích dữ liệu lớn (Big Data).

AI cho phân tích dữ liệu và dự báo: Các sản phẩm và dịch vụ được phát triển bao gồm hệ thống phân tích dữ liệu lớn, giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định chiến lược dựa trên dữ liệu, xu hướng thị trường và hành vi người tiêu dùng.

AI trong tự động hóa: Áp dụng AI để phát triển các giải pháp tự động hóa quy trình công việc trong các lĩnh vực như quản lý chuỗi cung ứng, logistics, và quản lý tài chính.

Ứng dụng AI trong bảo mật: Kết hợp AI để tạo ra các giải pháp bảo mật tự động trong việc phát hiện các mối đe dọa bảo mật trong thời gian thực, nâng cao hiệu quả hệ thống phòng chống tấn công.

Phát triển giải pháp IoT thông minh: Tạo ra các sản phẩm IoT ứng dụng AI để tối ưu hóa quản lý và giám sát trong các lĩnh vực như quản lý năng lượng, quản lý thành phố thông minh, và nông nghiệp thông minh.

Vcyber Lab cam kết cung cấp các sản phẩm và giải pháp công nghệ thông tin chất lượng cao, giúp đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và tối ưu hóa quy trình công việc trong kỷ nguyên số.

2. Trung tâm Kiểm thử Sản phẩm Công nghệ Thông tin (iPSI Lab)

Trung tâm Kiểm thử Sản phẩm Công nghệ Thông tin (iPSI Lab) thuộc Viện Nghiên cứu và Ứng dụng Chuyển đổi Số phối hợp chặt chẽ với Công ty Cổ phần Thử nghiệm và Chứng nhận PSI trong việc cung cấp các dịch vụ kiểm thử chuyên sâu cho các sản phẩm IoT và đánh giá tính an toàn bảo mật của các sản phẩm công nghệ thông tin. Sự phối hợp này giúp nâng cao chất lượng, bảo mật, và khả năng tương thích của các sản phẩm công nghệ thông tin với các tiêu chuẩn quốc tế và yêu cầu an toàn trong thị trường.

Dưới đây là các hoạt động của iPSI trong việc kiểm thử sản phẩm IoT và kiểm tra tính an toàn bảo mật của các sản phẩm công nghệ thông tin.

a. Kiểm thử và đánh giá sản phẩm IoT

Sản phẩm IoT (Internet of Things) ngày càng trở thành một phần không thể thiếu trong các hệ thống thông minh, từ thiết bị gia đình, xe cộ, đến các ứng dụng trong ngành công nghiệp. Tuy nhiên, để đảm bảo tính an toàn, hiệu suất và khả năng hoạt động liên tục của các thiết bị IoT, việc kiểm thử trở nên vô cùng quan trọng. Các dịch vụ bao gồm:

Kiểm thử bảo mật cho IoT (IoT Security Testing): IoT là một trong những mục tiêu chính của các cuộc tấn công mạng. Việc bảo vệ dữ liệu và bảo mật các giao thức truyền thông là yếu tố quan trọng. iPSI Lab thực hiện kiểm thử bảo mật cho các thiết bị IoT, bao gồm việc kiểm tra các lỗ hổng bảo mật, bảo mật kết nối, mã hóa dữ liệu và các biện pháp phòng ngừa tấn công mạng.

Kiểm thử xâm nhập (Penetration Testing): Đánh giá khả năng của thiết bị IoT trong việc chống lại các cuộc tấn công từ bên ngoài, đặc biệt là tấn công từ xa.

Đánh giá mã hóa dữ liệu: Đảm bảo rằng dữ liệu truyền tải giữa các thiết bị IoT được mã hóa đúng cách và an toàn.

Kiểm thử hiệu suất: Đánh giá khả năng hoạt động liên tục của thiết bị IoT, bao gồm thử nghiệm tải để kiểm tra khả năng hoạt động dưới các điều kiện khối lượng dữ liệu lớn.

b. Kiểm tra tính an toàn và bảo mật của các sản phẩm công nghệ thông tin

Với sự phát triển mạnh mẽ của các hệ thống công nghệ thông tin (phần mềm, hệ thống mạng, và ứng dụng di động), việc đảm bảo an toàn và bảo mật cho các sản phẩm công nghệ này là yêu cầu cấp thiết. Việc không bảo vệ tốt các hệ thống thông tin có thể dẫn đến những rủi ro nghiêm trọng như mất mát dữ liệu, tấn công mạng, và rò rỉ thông tin người dùng. Các dịch vụ chính bao gồm:

Đánh giá bảo mật phần mềm (Software Security Testing): Các chuyên gia từ iPSI Lab thực hiện kiểm tra các lỗ hổng bảo mật trong phần mềm và ứng dụng, bao gồm:

Thử nghiệm lỗ hổng mã nguồn: Phân tích và tìm kiếm các lỗ hổng trong mã nguồn của ứng dụng hoặc phần mềm.

Kiểm tra khả năng phòng thủ của hệ thống: Đánh giá các biện pháp phòng chống tấn công và khả năng phát hiện các mối đe dọa.

Đánh giá các phương thức xác thực: Kiểm tra tính bảo mật của các phương thức xác thực người dùng, như mật khẩu, xác thực đa yếu tố (MFA), v.v.

Kiểm tra hệ thống mạng (Network Security Testing): Với vai trò là cầu nối giữa các thiết bị và hệ thống lưu trữ, các hệ thống mạng phải đảm bảo an toàn tuyệt đối. iPSI Lab thực hiện các bài kiểm thử bảo mật mạng, bao gồm:

Kiểm thử bảo mật mạng LAN/WAN: Đánh giá khả năng bảo vệ của hệ thống mạng khỏi các cuộc tấn công như DoS (Denial of Service), MiTM (Man-in-the-Middle), và tấn công phần mềm độc hại.

Đánh giá firewall và VPN: Đảm bảo rằng các biện pháp bảo vệ mạng như tường lửa (firewall) và mạng riêng ảo (VPN) hoạt động hiệu quả.

Kiểm tra bảo mật ứng dụng di động (Mobile App Security Testing): Các ứng dụng di động không chỉ cần hoạt động mượt mà mà còn phải bảo mật các thông tin người dùng. Các chuyên gia từ iPSI thực hiện kiểm thử bảo mật ứng dụng di động để phát hiện và loại bỏ các lỗ hổng tiềm ẩn.

c. Đánh giá tuân thủ các tiêu chuẩn và quy chuẩn quốc tế

iPSI Lab giúp các sản phẩm công nghệ thông tin và IoT tuân thủ các tiêu chuẩn bảo mật quốc tế, chẳng hạn như:

ISO/IEC 27001: Tiêu chuẩn quốc tế về quản lý bảo mật thông tin.

GDPR: Quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân của Liên minh Châu Âu.

HIPAA: Tiêu chuẩn bảo vệ thông tin y tế ở Hoa Kỳ.

QCVN 101: Tiêu chuẩn an toàn cho pin lithium, liên quan đến việc sử dụng trong các sản phẩm IoT.

PSI cung cấp dịch vụ kiểm tra chứng nhận tuân thủ cho các sản phẩm đầu cuối viễn thông, công nghệ thông tin và IoT, giúp doanh nghiệp đạt được các chứng chỉ cần thiết để phát triển sản phẩm và mở rộng thị trường. Việc phối hợp giữa iPSI Lab và Công ty Cổ phần Thử nghiệm và Chứng nhận PSI mang lại một hệ sinh thái kiểm thử toàn diện, từ kiểm thử bảo mật đến đánh giá hiệu suất và chất lượng cho sản phẩm công nghệ thông tin và thiết bị IoT. Điều này giúp các sản phẩm không chỉ đáp ứng được yêu cầu chất lượng mà còn đảm bảo an toàn, tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế, và sẵn sàng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

3. Trung tâm Chuyển đổi số Sản phẩm Hàng hoá (iTrace Lab)

Trung tâm Chuyển đổi số Sản phẩm Hàng hoá (iTrace Lab) của Viện Nghiên cứu và Ứng dụng Chuyển đổi Số, phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia để thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong quản lý sản phẩm và hàng hóa. Hoạt động phối hợp này không chỉ giúp số hóa quy trình sản xuất, phân phối và tiêu thụ hàng hóa mà còn thúc đẩy sự minh bạch và hiệu quả trong việc quản lý chuỗi cung ứng thông qua các ứng dụng mã số mã vạch và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Dưới đây là các hoạt động phối hợp chi tiết giữa iTrace Lab và Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia trong việc chuyển đổi số quản lý sản phẩm và hàng hoá:

a. Xây dựng và triển khai hệ thống quản lý hàng hoá qua mã số mã vạch

Chức năng chính: Trung tâm iTrace Lab hợp tác với Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia để xây dựng các hệ thống mã số mã vạch cho các sản phẩm hàng hóa. Mã vạch giúp quản lý sản phẩm từ khi sản xuất, phân phối cho đến tay người tiêu dùng, qua đó đảm bảo sự minh bạch và dễ dàng theo dõi nguồn gốc của sản phẩm.

Ứng dụng mã vạch:

Quản lý kho hàng: Mã vạch được sử dụng để quản lý các thông tin về số lượng, loại sản phẩm, vị trí trong kho. Mỗi sản phẩm khi được mã hóa với một mã số vạch duy nhất sẽ giúp việc tra cứu và kiểm tra tồn kho trở nên nhanh chóng và chính xác hơn.

Theo dõi vận chuyển: Mã vạch giúp theo dõi hành trình của sản phẩm từ khi xuất xưởng cho đến khi đến tay người tiêu dùng, đảm bảo khả năng truy xuất nguồn gốc sản phẩm ở bất kỳ thời điểm nào trong chuỗi cung ứng.

Phối hợp với Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia cung cấp dịch vụ về mã số mã vạch:

Trung tâm cung cấp mã số mã vạch và các chứng nhận cho các sản phẩm, đồng thời đảm bảo rằng các mã vạch này tuân thủ đúng tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế.

Trung tâm còn cung cấp hỗ trợ kỹ thuật trong việc xây dựng quy trình gắn mã vạch cho các sản phẩm trong chuỗi cung ứng.

b. Cung cấp giải pháp hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm

Chức năng chính: Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của iTrace Lab là triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc cho các sản phẩm hàng hóa. Hệ thống này giúp doanh nghiệp và người tiêu dùng có thể theo dõi và xác minh nguồn gốc của sản phẩm trong toàn bộ vòng đời của nó, từ sản xuất, vận chuyển đến bán hàng.

Truy xuất nguồn gốc qua mã vạch:

Quy trình chuyển đổi số: Các sản phẩm khi được mã hóa với mã số mã vạch sẽ tự động lưu trữ thông tin về các giai đoạn quan trọng trong chuỗi cung ứng (sản xuất, vận chuyển, kho bãi, phân phối). Các điểm này sẽ được cập nhật vào hệ thống truy xuất nguồn gốc.

Ứng dụng trong kiểm soát chất lượng: Người tiêu dùng hoặc các cơ quan chức năng có thể quét mã vạch để kiểm tra chất lượng và nguồn gốc sản phẩm, giúp nâng cao tính minh bạch và an toàn thực phẩm.

Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng: Truy xuất nguồn gốc giúp người tiêu dùng đảm bảo rằng sản phẩm họ mua là chính hãng, không phải hàng giả, hàng nhái.

Phối hợp với Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia:

Trung tâm cung cấp các chứng chỉ mã vạch hợp lệ cho sản phẩm, giúp xác minh và chứng nhận các thông tin nguồn gốc sản phẩm theo quy chuẩn quốc gia.

Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia hỗ trợ việc tạo dựng hệ thống và chỉ dẫn kỹ thuật trong việc triển khai mã vạch và truy xuất nguồn gốc.

c. Ứng dụng công nghệ Blockchain trong quản lý truy xuất nguồn gốc

Chức năng chính: Cùng với Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia, iTrace Lab đang triển khai ứng dụng công nghệ Blockchain vào quy trình truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Blockchain giúp đảm bảo tính minh bạch và bảo mật trong việc theo dõi nguồn gốc sản phẩm, không thể thay đổi hoặc giả mạo thông tin.

Blockchain trong truy xuất nguồn gốc:

Mỗi lần sản phẩm di chuyển qua các giai đoạn (sản xuất, vận chuyển, bán lẻ, v.v.), thông tin sẽ được ghi vào một block trong chuỗi, và mỗi block chỉ có thể được xác nhận bởi các bên liên quan trong chuỗi cung ứng.

Thông tin không thể bị sửa đổi: Một khi thông tin đã được ghi nhận trong Blockchain, nó không thể bị thay đổi, giúp đảm bảo tính minh bạch tuyệt đối về nguồn gốc của sản phẩm.

Phối hợp với Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia cung cấp dịch vụ Truy xuất nguồn gốc ứng dụng Blockchain:

Trung tâm cung cấp dữ liệu mã số mã vạch chuẩn, giúp Blockchain xác thực chính xác thông tin liên quan đến sản phẩm, từ đó giúp cải thiện hệ thống truy xuất nguồn gốc và bảo mật cho các sản phẩm trong chuỗi cung ứng.

d. Tư vấn và triển khai giải pháp chuyển đổi số cho doanh nghiệp

Chức năng chính: Trung tâm iTrace Lab không chỉ cung cấp giải pháp kỹ thuật mà còn tư vấn cho các doanh nghiệp trong việc chuyển đổi số quy trình quản lý sản phẩm và chuỗi cung ứng.

Dịch vụ chuyển đổi số:

Tư vấn triển khai các hệ thống quản lý sản phẩm qua mã vạch, từ sản xuất, kho bãi đến phân phối.

Hướng dẫn các doanh nghiệp số hóa quy trình và áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc để tăng cường giám sát sản phẩm và bảo vệ thương hiệu.

Phối hợp với Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia cung cấp dịch vụ mã số mã vạch quản lý chuỗi cung ứng:

Trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp trong việc đăng ký mã vạch, phát triển phần mềm quản lý sản phẩm và áp dụng các công nghệ phù hợp để nâng cao năng lực quản lý chuỗi cung ứng.

Hoạt động của Trung tâm Chuyển đổi số Sản phẩm Hàng hoá (iTrace Lab), phối hợp với Trung tâm Mã số Mã vạch Quốc gia, không chỉ giúp doanh nghiệp số hóa quản lý hàng hóa mà còn đảm bảo sự minh bạch và hiệu quả trong quản lý chuỗi cung ứng. Với ứng dụng mã vạch và công nghệ truy xuất nguồn gốc, các sản phẩm được bảo vệ tốt hơn, đồng thời nâng cao sự tin cậy của người tiêu dùng và cải thiện khả năng cạnh tranh cho các doanh nghiệp trong thời đại chuyển đổi số.