' %2F><%2Fsvg>)
Báo cáo của Trường Chính sách công Lý Quang Diệu (Singapore) về triển vọng triển khai công nghệ 5G, nhận định Đông Nam Á có tiềm năng lớn nhờ dân số 700 triệu người, với các ngành logistics, nông nghiệp, y tế chuyển đổi số nhanh. Tuy nhiên, tỷ lệ thâm nhập 5G trung bình tại ASEAN hiện chỉ 9,4%, thấp hơn mức trung bình toàn cầu (31,7%).
Các quốc gia Đông Nam Á đang triển khai 5G với tốc độ khác nhau. Singapore đã thương mại hóa mạng 5G độc lập, không phụ thuộc 4G và nằm trong nhóm dẫn đầu toàn cầu. Tỷ lệ thâm nhập đạt 48,3%, với mạng 5G bao phủ 95% dân số, cao nhất ASEAN.
Malaysia và Thái Lan cũng được đánh giá cao với tỷ lệ thâm nhập lần lượt 40,29% và 27%. Trong khi đó, Việt Nam, Indonesia và Philippines còn đang ở giai đoạn thử nghiệm hoặc mới bắt đầu triển khai 5G. Các nước Campuchia, Lào và Myanmar gần như chưa có hoạt động 5G đáng kể.
 |
| Tỷ lệ thâm nhập 5G vào năm 2030 theo ước tính của Trường Chính sách công Lý Quang Diệu, dựa trên dữ liệu từ GSMA |
Một số quốc gia Đông Nam Á cũng có mô hình 5G hiệu quả, mang lại kết quả thực tiễn. Tại Singapore, 5G được ứng dụng vào vận hành cảng thông minh, giúp giảm độ trễ 50%, tăng tốc độ xử lý hàng hóa. Thái Lan tích hợp 5G và AI trong hệ thống quản lý thiên tai. Malaysia đạt tỷ lệ phủ sóng 5G tới 82% dân số nhờ mô hình mạng viễn thông chia sẻ, do một đơn vị nhà nước triển khai hạ tầng dùng chung cho các nhà mạng.
Về chiến lược, Singapore đi theo hướng đầu tư hạ tầng và áp dụng trong các lĩnh vực cụ thể như logistics và sản xuất thông minh. Trong khi đó, Việt Nam chọn cách tiếp cận thông minh, chờ giá thiết bị giảm và công nghệ ổn định hơn trước khi thương mại hóa.
Theo GS. TS Vũ Minh Khương, Trường Chính sách công Lý Quang Diệu, giá trạm BTS 5G hiện giảm mạnh, từ 125.000 USD xuống còn 20.000 USD, mở ra cơ hội để các quốc gia Đông Nam Á tăng tốc đầu tư 5G trong giai đoạn 5 năm tiếp theo.
Dẫn số liệu từ Hiệp hội di động toàn cầu (GSMA), các chuyên gia dự báo đến 2030, tỷ lệ thâm nhập 5G tại Việt Nam đạt 46,7%, thấp hơn nếu so với Singapore (96,4%), Thái Lan (78,2%), Brunei (77,1%) hay Malaysia (69,6%). Nhìn rộng hơn ở khu vực châu Á, tỷ lệ này cũng thấp hơn Ấn Độ (61,4%) và Trung Quốc (87,9%).
Báo cáo nhận định, 5G là nền tảng cho AI, sản xuất thông minh, logistics tự động và y tế từ xa. Tuy nhiên, nếu không tăng tốc triển khai trong 5 năm tới, khu vực có nguy cơ tụt lại phía sau trong cả cuộc đua công nghệ, từ 5G đến 6G. Theo GSMA, hệ sinh thái di động dự kiến đóng góp 1.000 tỷ USD cho kinh tế châu Á - Thái Bình Dương đến năm 2030, trong đó 5G chiếm khoảng 130 tỷ USD (12%).
 |
Trạm phát sóng 5G tại Đà Nẵng. Ảnh: Trọng Đạt |
Từ cuối 2024 đến nay, ba nhà mạng lớn Viettel, VNPT và MobiFone đã lần lượt khai trương dịch vụ 5G tại Việt Nam. Theo số liệu từ Cục Viễn thông đến tháng 7, Việt Nam có 12 triệu thuê bao 5G, với 12.263 trạm phát sóng được triển khai, tương đương 10,3% số trạm 4G. Sóng 5G đã có mặt tại 100% tỉnh, thành phố, phủ khoảng 26% dân số.
Số liệu từ Tổng cục Thống kê, dân số Việt Nam vượt mốc 101 triệu vào tháng 4/2024. Với quy mô dân số mỗi năm tăng khoảng gần một triệu người, Việt Nam sẽ có khoảng 106 triệu người vào năm 2030.
Nếu duy trì mật độ thuê bao di động 104,6 thuê bao trên 100 dân như hiện tại, năm 2030 Việt Nam có khoảng 110 triệu thuê bao di động. Với tỷ lệ 46,7% dùng 5G như dự báo của trường Lý Quang Diệu, số người dùng 5G vào năm 2030 sẽ đạt khoảng 51 triệu người.
Trên thực tế, Bộ Khoa học và Công nghệ đặt mục tiêu năm 2025 sẽ có 68.000 trạm 5G, phủ sóng 90% dân số. Đến 2030, hạ tầng mạng 5G dự kiến phủ sóng 99% dân số Việt Nam.
